Wiosna jest okresem intensywnych prac polowych związanych ze stosowaniem środków ochrony roślin. Nieprawidłowa ich aplikacja może stwarzać poważne zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt i środowiska oraz być przyczyną znoszenia środków ochrony roślin na obszary i obiekty niebędące celem zabiegu.

Każdy stosujący środki ochrony roślin planując chemiczną ochronę roślin musi podejmować kroki ograniczające maksymalnie zagrożenia. Bezpieczne stosowanie pestycydów związane jest z zachowaniem zasad tj.:

 

1. Stosowanie integrowanej ochrony roślin! 

 

Użytkownicy profesjonalni, stosujący środki ochrony roślin są zobligowani do uwzględniania wymogów integrowanej ochrony roślin określonych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin. Według wymienionego rozporządzenia producent rolny powinien przed zastosowaniem chemicznej ochrony roślin wykorzystać wszelkie dostępne działania i metody ochrony przed agrofagami aby ograniczyć stosowanie pestycydów. Stosowanie środków ochrony roślin powinno być również poprzedzone działaniami monitoringowymi w uprawie oraz podparte odpowiednimi instrumentami naukowymi i doradztwem. Jednym z podstawowych wymogów integrowanej ochrony roślin jest również ochrona organizmów pożytecznych oraz stwarzanie warunków sprzyjających ich występowaniu. W szczególności dotyczy to pszczół i innych owadów zapylających oraz naturalnych wrogów organizmów szkodliwych.

 

2. Używanie tylko legalnych środków ochrony roślin! 

 

Do ochrony upraw można stosować wyłącznie środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu i stosowania na podstawie wydanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zezwoleń lub pozwoleń na handel równoległy. Ich wykaz znajduje się w rejestrze udostępnionym na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

 

3. Kupowanie środków ochrony roślin wyłącznie od zarejestrowanych sprzedawców!

 

Środki ochrony roślin należy nabywać wyłącznie od przedsiębiorców uprawnionych do prowadzenia takiej działalności i nadzorowanych przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Rejestr przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wprowadzania środków ochrony roślin do obrotu lub konfekcjonowania udostępniony jest na stronie internetowej PIORIN. Środków ochrony roślin nigdy nie należy kupować np.: na straganie, z bagażnika samochodu, z zagranicy oraz z nieznanych źródeł w Internecie. Oferowane do sprzedaży preparaty muszą być w oryginalnych i szczelnie zamkniętych opakowaniach, a dołączona do nich etykieta w języku polskim.

 

4. Informowanie o planowanych zabiegach środkami ochrony roślin!

 

W większości etykiet środków ochrony roślin znajduje się zapis „Przed zastosowaniem środka należy poinformować o tym fakcie wszystkie zainteresowane strony, które mogą być narażone na znoszenie cieczy roboczej i które zwróciły się o taką informację”. Przedmiotowy zapis nakłada na stosującego pestycydy obowiązek informowania o planowanych zabiegach osoby bezpośrednio narażone na oddziaływanie środków ochrony roślin pod warunkiem, że zwróciły się do niego z takim wnioskiem.

 

5. Aplikowanie środków ochrony roślin tylko zgodnie z etykietą!

 

Przed każdorazową aplikacją należy obowiązkowo zapoznać się z zapisami etykiety środka ochrony roślin i tych zapisów należy bezwzględnie przestrzegać. W żadnym wypadku nie można stosować środków ochrony roślin na rośliny oraz agrofagi, które nie zostały wyszczególnione w etykiecie. Nie wolno również przekraczać wskazanych dawek i liczby dopuszczonych zabiegów. Jedną z ważniejszych części etykiety, z którą należ się również zapoznać jest rozdział „Warunki bezpiecznego stosowania środka” zawierający wytyczne dotyczące m.in. środków ostrożności, a w tym obowiązku wyznaczania stref ochronnych od zbiorników i cieków wodnych, czy zalecenia w zakresie ochrony pszczół i innych owadów zapylających. Etykiety środków ochrony roślin udostępnione są na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

 

6. Zachowywanie warunków prawidłowego stosowania środków ochrony roślin!

 

Użytkownicy profesjonalni muszą przestrzegać wymogów określonych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin tj. m.in. zachowywać minimalne odległości od określonych miejsc lub obiektów (np. 20 metrów od pasiek). Na terenie otwartym środki ochrony roślin można stosować, jeżeli prędkość wiatru nie przekracza 4 m/s.

 

7. Ukończenie szkolenia!

 

Osoby stosujące środki ochrony roślin muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje potwierdzone zaświadczeniem o ukończeniu szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin lub doradztwa dotyczącego środków ochrony roślin, lub integrowanej produkcji roślin, lub innego dokumentu potwierdzającego uprawnienia do stosowania pestycydów.

 

8. Badanie i kalibracja sprzętu do stosowania środków ochrony roślin!

 

Na posiadaczach sprzętu do stosowania środków ochrony roślin ciąży obowiązek przeprowadzania okresowych badań potwierdzających sprawność techniczną. Pierwsze badanie nowego sprzętu przeprowadza się nie później niż po upływie 5 lat od dnia jego nabycia. Badania techniczne i kalibracja zapewniają prawidłową aplikację środków ochrony roślin. Potwierdzanie sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin wykonują jednostki do tych czynności uprawnione.

Użytkownik profesjonalny środków ochrony roślin w przypadku braku ważnego szkolenia i/lub przebadanego sprzętu do stosowania środków ochrony roślin przed rozpoczęciem chemicznej ochrony roślin powinien uzupełnić kwalifikacje i/lub poddać badaniom sprzęt w jednostkach do tego uprawnionych.

Rejestry przedsiębiorców i podmiotów prowadzących działalność w zakresie:

  • prowadzenia szkoleń w zakresie środków ochrony roślin;
  • potwierdzania sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin

udostępniane są przez wojewódzkich inspektorów ochrony roślin i nasiennictwa pod adresem http://piorin.gov.pl/srodki-ochrony-roslin/rejestry/.

 

9. Dokumentowanie wykonanych zabiegów środkami ochrony roślin!

 

Użytkownik profesjonalny jest zobligowany również do prowadzenia i przechowywania przez 3 lata dokumentacji dotyczącej stosowanych środków ochrony roślin. W dokumentacji należy zanotować nazwę środka ochrony roślin, czas zastosowania i zastosowaną dawkę, obszar i uprawy, na których zastosowano środek ochrony roślin oraz wskazać sposób realizacji wymagań integrowanej ochrony roślin poprzez podanie co najmniej przyczyny wykonania zabiegu środkiem ochrony roślin.

 

Sankcje karne!

 

Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa w przypadkach stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie stosowania środków ochrony roślin stosuje sankcje karne wynikające z ustawy z dnia 8 marca 2013 r o środkach ochrony roślin, tj. nakłada mandaty, a w przypadku stwierdzenia rażącego naruszenia przepisów może zostać wydana np. decyzja zakazująca stosowania środków ochrony roślin do czasu ukończenia szkolenia podstawowego. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w stosowaniu środków ochrony roślin, które mogą mieć wpływ na przekroczenia norm pozostałości środków ochrony roślin PIORiN informuje Państwową Inspekcję Sanitarną. Inspekcja prowadzi również współpracę z ARiMR i stwierdzone nieprawidłowości mogą mieć duży wpływ na wysokość wsparcia wypłacanego przez Agencję.